Giê-rê-mi: Chương 36

Từ Thư Viện Tin Lành
(đổi hướng từ KTB24C036)
Buớc tưới chuyển hướng Bước tới tìm kiếm

Bản Dịch Việt Ngữ

1. Thời gian trôi qua, vào năm thứ tư đời Giê-hô-gia-kim, con trai của Giô-si-a, làm vua Giu-đa, có lời của Đức Giê-hô-va phán cùng Giê-rê-mi rằng: 2. Hãy lấy một cuốn sách, rồi viết vào đó tất cả những lời mà Ta đã phán với ngươi để nghịch lại Y-sơ-ra-ên, nghịch lại Giu-đa, nghịch lại tất cả các nước, kể từ ngày Ta phán cùng ngươi vào thời Giô-si-a cho đến ngày nay. 3. Có thể cả nhà Giu-đa khi nghe về tất cả những tai họa mà Ta định giáng trên họ, mỗi người sẽ từ bỏ các đường lối tội lỗi của họ, để Ta có thể tha thứ những tội lỗi của họ cùng những vi phạm của họ.

4. Giê-rê-mi đã gọi Ba-rúc, con trai của Nê-ri-gia. Ba-rúc đã chép vào cuốn sách tất cả những lời mà Đức Giê-hô-va đã phán cùng Giê-rê-mi, từ chính miệng của Giê-rê-mi thuật lại. 5. Sau đó, Giê-rê-mi đã truyền cho Ba-rúc rằng: Tôi bị quản chế, không thể vào nhà của Đức Giê-hô-va. 6. Vì vậy, vào dịp kiêng ăn, anh hãy đến nhà của Đức Giê-hô-va, đọc những lời của Đức Giê-hô-va từ trong cuốn sách, mà anh đã chép theo sự hướng dẫn của tôi, cho dân chúng nghe. Anh cũng đọc cho tất cả dân Giu-đa từ các thành đến đó nghe nữa. 7. Có lẽ họ sẽ hạ mình cầu xin Đức Giê-hô-va, họ sẽ thay đổi, và mỗi người sẽ từ bỏ đường lối gian ác của mình - bởi vì cơn giận và cơn thịnh nộ mà Đức Giê-hô-va đã công bố cho dân nầy thật quá lớn.

8. Ba-rúc, con trai của Nê-ri-gia, đã thực hiện tất cả những điều mà Tiên tri Giê-rê-mi đã truyền cho ông để đọc lời của Đức Giê-hô-va trong cuốn sách tại nhà của Đức Giê-hô-va. 9. Vào tháng chín, năm thứ năm đời Giê-hô-gia-kim, con trai của Giô-si-a, làm vua Giu-đa, người ta công bố một cuộc kiêng ăn trước mặt Đức Giê-hô-va cho mọi người tại Giê-ru-sa-lem cùng với tất cả những người từ các thành của Giu-đa đã đến Giê-ru-sa-lem. 10. Ba-rúc đã đọc những lời của Giê-rê-mi trong nhà của Đức Giê-hô-va, trong phòng của Ghê-ma-ria, con trai của ký lục Sa-phan, trên sân thượng, tại Cổng Mới của nhà Đức Giê-hô-va để tất cả dân chúng có thể nghe.

11. Khi Mi-chê, con trai của Ghê-ma-ria, cháu của Sa-phan, nghe tất cả những lời của Đức Giê-hô-va từ trong cuốn sách, 12. ông đã đi xuống cung vua, vào văn phòng của các ký lục. Tất cả các quan chức đang ngồi tại đó là Ê-li-sa-ma - viên ký lục, Đê-la-gia - con trai của Sê-ma-gia, Ên-na-than - con trai của Ạc-bồ, Ghê-ma-ria - con trai của Sa-phan, Sê-đê-kia - con trai của Ha-na-nia, cùng với tất cả các quan chức. 13. Mi-chê đã thuật lại cho họ tất cả những lời mà ông đã nghe khi Ba-rúc đọc sách vào tai của dân chúng.

14. Các quan chức đã sai Giê-hu-đi, con trai của Nê-tha-nia, cháu của Sê-lê-mia, chắt của Cu-si, đến gặp Ba-rúc, nói rằng: "Hãy cầm trong tay cuốn sách mà ông đã đọc vào tai của dân chúng, rồi đến đây." Vì vậy Ba-rúc, con trai của Nê-ri-gia, đã cầm cuốn sách trong tay của mình, rồi đến với họ. 15. Họ nói với ông: “Xin hãy ngồi xuống, rồi đọc cho chúng tôi nghe.” Ba-rúc đã đọc cho họ nghe.

16. Sau khi họ đã nghe xong tất cả những sứ điệp, họ lo sợ nhìn nhau. Họ nói với Ba-rúc: “Chúng tôi phải trình tất cả những sứ điệp nầy cho vua.” 17. Sau đó, họ hỏi Ba-rúc: “Hãy cho chúng tôi biết làm sao ông có thể viết được tất cả những sứ điệp nầy? Có phải ông đã viết tất cả những sứ điệp nầy từ miệng của ông ấy, phải không? 18. Ba-rúc trả lời: “Ông ấy đã đọc cho tôi tất cả những sứ điệp nầy, và tôi đã dùng mực chép vào cuốn sách.” 19. Sau đó, các quan chức đã nói với Ba-rúc: “Ông và Giê-rê-mi hãy đi đi! Hãy trốn đi! Đừng để cho ai biết các ông ở đâu."

20. Sau đó, họ đến sân chầu gặp vua, nhưng họ đã cất cuốn sách trong phòng quan ký lục Ê-li-sa-ma. Họ thuật lại mọi việc cho vua nghe. 21. Vua sai Giê-hu-đi đem cuốn sách đến. Giê-hu-đi lấy cuốn sách từ phòng của quan ký lục Ê-li-sa-ma, rồi đọc cho vua cùng tất cả các quan chức đứng chầu bên cạnh vua nghe.

22. Lúc đó là tháng chín, vua đang ngự trong cung mùa đông, trước mặt vua có lò sưởi đang cháy. 23. Khi Giê-hu-đi đọc được ba hay bốn phân đoạn, vua lấy dao gọt bút của viên ký lục cắt đi, rồi ném vào lửa trong lò sưởi, cho đến chừng nào cả cuốn sách cháy rụi trong lò sưởi. 24. Vua và các triều thần của ông đã nghe tất cả những sứ điệp đó, nhưng không ai sợ hãi và cũng không ai xé y phục của mình. 25. Mặc dù Ên-na-than, Đê-la-gia và Ghê-ma-ria thỉnh cầu vua đừng đốt cuốn sách đó, nhưng vua không nghe họ. 26. Vua đã truyền lệnh cho Giê-rác-mê-ên - con trai của vua, Sê-ra-gia - con trai của Át-ri-ên, và cho Sê-lê-mia - con trai của Áp-đê-ên, đi bắt viên ký lục Ba-rúc và Tiên Tri Giê-rê-mi - Tuy nhiên, Đức Giê-hô-va đã giấu họ.

27. Sau khi vua đã đốt cuốn sách với những lời mà Ba-rúc đã chép lại từ miệng của Giê-rê-mi, có lời Đức Giê-hô-va phán cùng Giê-rê-mi rằng: 28. Hãy lấy một cuốn sách khác rồi viết vào đó tất cả những sứ điệp trước đây đã có trong cuốn sách thứ nhất mà Giê-hô-gia-kim, vua của Giu-đa, đã đốt.

29. Về phần Giê-hô-gia-kim, vua của Giu-đa, ngươi hãy nói: Đức Giê-hô-va phán như thế nầy: Bởi vì ngươi đã đốt cuốn sách đó, rồi nói rằng: "Tại sao ông đã viết vào cuốn sách nầy rằng vua của Ba-by-lôn chắc chắn sẽ đến để tàn phá xứ nầy, rồi tiêu diệt cả loài người lẫn thú vật?" 30. Vì vậy, Đức Giê-hô-va đã phán như thế nầy về Giê-hô-gia-kim, vua của Giu-đa: Nó sẽ không còn người nào ngồi trên ngôi của Đa-vít. Xác chết của nó sẽ bị quăng ra ngoài, bị dang nắng ban ngày và dầm sương ban đêm. 31. Ta sẽ trừng phạt nó, dòng dõi của nó và triều thần của nó vì sự gian ác của chúng. Ta sẽ giáng trên chúng, trên dân cư Giê-ru-sa-lem, và trên những người Giu-đa, tất cả những tai họa mà Ta đã công bố chống lại chúng, nhưng chúng đã không lắng nghe.

32. Sau đó, Giê-rê-mi lấy một cuốn sách khác, trao cho Ba-rúc, con trai của Nê-ri-gia, là viên ký lục. Ông đã chép vào đó tất cả những sứ điệp từ miệng của Giê-rê-mi đã có trong cuốn sách mà Giê-hô-gia-kim, vua của Giu-đa, đã đốt trong lửa. Nhiều sứ điệp tương tự đã được thêm vào.

Bản Dịch 1925

1. Năm thứ tư của Giê-hô-gia-kim, con trai Giô-si-a, vua Giu-đa, lời của Đức Giê-hô-va được phán cho Giê-rê-mi rằng: 2. Hãy lấy một cuốn sách, chép vào đó mọi lời ta đã phán cùng ngươi nghịch cùng Y-sơ-ra-ên, Giu-đa, và các dân ngoại, từ ngày ta khởi phán cùng ngươi, từ đời Giô-si-a, cho đến ngày nay. 3. Khi người Giu-đa sẽ biết mọi tai vạ ta định giáng cho chúng nó, có lẽ ai nấy đều trở lại khỏi đường xấu mình, hầu cho ta có thể tha sự gian ác và tội lỗi chúng nó.

4. Giê-rê-mi gọi Ba-rúc, con trai Nê-ri-gia, đến, Ba-rúc nhờ miệng Giê-rê-mi đọc cho, thì chép hết mọi lời của Đức Giê-hô-va phán cho người vào cuốn sách. 5. Đoạn, Giê-rê-mi dạy Ba-rúc rằng: Ta bị giam cấm, không thể vào nhà Đức Giê-hô-va; 6. nên đến ngày kiêng ăn, chính ngươi hãy đi vào nhà Đức Giê-hô-va, khá đọc cho dân sự nghe lời Đức Giê-hô-va trong sách mà ngươi đã cứ miệng ta chép ra. Ngươi cũng khá đọc cho cả dân Giu-đa đến từ các thành mình đều nghe nữa. 7. Có lẽ họ sẽ cầu xin Đức Giê-hô-va và xây lại khỏi đường ác mình; vì cơn giận và thạnh nộ mà Đức Giê-hô-va đã rao nghịch cùng dân nầy là lớn lắm.

8. Ba-rúc, con trai Nê-ri-gia, theo mọi sự tiên tri Giê-rê-mi đã dạy đọc lời Đức Giê-hô-va trong sách, tại nhà Đức Giê-hô-va.

9. Xảy ra tháng chín, năm thứ năm về đời Giê-hô-gia-kim, con trai Giô-si-a, vua Giu-đa, hết thảy dân cư Giê-ru-sa-lem và cả dân sự từ các thành Giu-đa đến Giê-ru-sa-lem, rao sự kiêng ăn trước mặt Đức Giê-hô-va. 10. Ba-rúc bèn đọc cho cả dân sự nghe mọi lời của Giê-rê-mi trong sách, tại nhà Đức Giê-hô-va, trong phòng Ghê-ma-ria, con trai Sa-phan làm thơ ký, nơi hành lang trên, lối vào cửa mới nhà Đức Giê-hô-va. 11. Khi Mi-chê, con trai Ghê-ma-ria, cháu Sa-phan, đã nghe đọc mọi lời của Đức Giê-hô-va trong sách, 12. bèn xuống cung vua, trong phòng thơ ký; và, nầy, hết thảy các quan trưởng đều ngồi đó: tức Ê-li-sa-ma thơ ký, Đê-la-gia con trai Sê-ma-gia, Ên-na-than con trai Ạc-bồ, Ghê-ma-ria con trai Sa-phan, Sê-đê-kia con trai Ha-na-nia, và hết thảy các quan trưởng. 13. Mi-chê thuật cho họ mòi lời mình đã nghe, khi Ba-rúc đọc sách vào tai dân sự.

14. Cho nên các quan trưởng bèn sai Giê-hu-đi, con trai Nê-tha-nia cháu Sê-lê-mia, chắt Cu-si, đến cùng Ba-rúc, mà rằng: Hãy cầm trong tay cuốn sách mà ngươi đã đọc cho dân sự nghe, và đến đây. Ba-rúc, con trai Nê-ri-gia, cầm cuốn sách trong tay mình, và đến cùng họ. 15. Họ bảo người rằng: Hãy ngồi và đọc đi cho chúng ta nghe. Ba-rúc đọc sách cho họ. 16. Nhưng, khi họ nghe hết mọi lời, thì sợ mà ngó nhau, và nói cùng Ba-rúc rằng: Chúng ta chắc sẽ đem mọi lời đó tâu cùng vua. 17. Đoạn, họ gạn hỏi Ba-rúc rằng: Hãy cho chúng ta biết thể nào ngươi đã chép mọi lời nầy bởi miệng người. 18. Ba-rúc đáp rằng: Người lấy miệng thuật cho tôi những lời nầy, và tôi dùng mực chép vào cuốn sách. 19. Các quan trưởng bèn nói cùng Ba-rúc rằng: Đi đi, ngươi với Giê-rê-mi hãy lánh mình, đừng cho ai biết các ngươi ở đâu.

20. Rồi các quan trưởng cất cuống sách trong phòng thơ ký Ê-li-sa-ma, vào đến cùng vua trong hành lang, và thật hết mọi lời cho vua nghe. 21. Vua sai Giê-hu-đi lấy cuốn sách; Giê-hu-đi lấy cuốn sách trong phòng thơ ký Ê-li-sa-ma, và đem đọc cho vua và hết thảy các quan trưởng đứng chầu bên vua đều nghe.

22. Bấy giờ là tháng chín; vua đang ngồi trong cung mùa đông, có lò than đỏ trước mặt vua. 23. Xảy ra, Giê-hu-đi vừa đọc được ba bốn hàng trong sách, vua lấy dao nhỏ cắt đi và ném vào lửa trong lò, cho đến sách cháy hết trong lửa nơi lò. 24. Vua cùng các bầy tôi đã nghe mọi lời đó, không sợ gì cả, không xé áo mình. 25. Vả lại, Ên-na-than, Đê-la-gia và Ghê-ma-ria có cầu xin vua đừng đốt cuốn sách, mà vua chẳng khứng nghe. 26. Vua truyền cho Giê-rác-mê-ên, con trai Ham-mê-léc cho Sê-ra-gia, con trai Ách-ri-ên, và cho Sê-lê-mia, con trai Áp-đê-ên, đi bắt thơ ký Ba-rúc và tiên tri Giê-rê-mi; nhưng Đức Giê-hô-va giấu hai người.

27. Sau khi vua đốt cuốn sách có những lời mà Ba-rúc đã cứ miệng Giê-rê-mi chép ra, có lời Đức Giê-hô-va phán cho Giê-rê-mi như vầy: 28. Hãy lấy một cuốn khác, và chép vào đó mọi lời đã chép trong cuốn trước mà Giê-hô-gia-kim, vua Giu-đa, đã đốt đi. 29. Còn về Giê-hô-gia-kim, vua Giu-đa, thì ngươi khá nói rằng: Đức Giê-hô-va phán như vầy: Ngươi đã đốt cuốn nầy và nói rằng: Sao ngươi có chép rằng vua Ba-by-lôn chắc sẽ đến, phá đất nầy, và diệt loài người và loài vật? 30. Vì cớ đó, nầy là lời Đức Giê-hô-va phán về Giê-hô-gia-kim, vua Giu-đa: Chẳng có ai thuộc về nó sẽ ngồi trên ngai Đa-vít; thây nó sẽ bị giang nắng ban ngày, và giang sương muối ban đêm. 31. Ta sẽ phạt nó, phạt con cháu và bầy tôi nó, vì gian ác chúng nó. Ta sẽ giáng trên chúng nó, trên dân cư Giê-ru-sa-lem và người Giu-đa, mọi tai nạn ta đã rao cho chúng nó mà chúng nó không nghe. 32. Giê-rê-mi bèn lấy một cuốn khác đưa cho thơ ký Ba-rúc, con trai Nê-ri-gia; Ba-rúc cứ miệng Giê-rê-mi mà chép lại mọi lời trong cuốn mà Giê-hô-gia-kim, vua Giu-đa, đã đốt đi trong lửa. Có nhiều lời giống nhau đã thêm vào đó.

Bản Dịch 2011

Sách Ðược Ðọc trong Ðền Thờ

1 Trong năm thứ tư của triều đại Giê-hô-gia-kim con của Giô-si-a vua Giu-đa, có lời này từ CHÚA đến với Giê-rê-mi,

2 “Hãy lấy một cuộn sách, rồi viết vào đó mọi lời Ta đã phán với ngươi nghịch lại I-sơ-ra-ên, Giu-đa, và mọi nước, từ ngày Ta phán bảo ngươi, tức từ thời Giô-si-a cho đến ngày nay. 3 Biết đâu khi toàn thể nhà Giu-đa nghe về mọi tai họa Ta định giáng trên chúng, ai nấy sẽ từ bỏ các đường lối tội lỗi của mình, và Ta sẽ tha thứ các tội lỗi của chúng và các vi phạm của chúng.”

4 Vậy Giê-rê-mi gọi Ba-rúc con của Nê-ri-a đến, rồi theo lời Giê-rê-mi đọc cho, Ba-rúc viết vào một cuộn sách mọi lời của CHÚA đã phán với ông. 5 Sau đó Giê-rê-mi bảo Ba-rúc, “Tôi bị ngăn cản, không thể vào nhà CHÚA được. 6 Vậy đến ngày lễ kiêng ăn, xin anh đi vào nhà CHÚA, đọc lớn tiếng cho mọi người nghe rõ những lời của CHÚA trong cuộn sách tôi đã đọc cho anh chép. Anh cũng hãy đọc những lời ấy vào tai mọi người Giu-đa, những người sẽ từ các thành của họ đi lên dự lễ nữa. 7 Biết đâu họ sẽ dâng lời van nài của mình lên trước thánh nhan CHÚA, và ai nấy sẽ từ bỏ đường lối tội lỗi của mình, vì cơn giận và cơn thịnh nộ mà CHÚA đã công bố để nghịch lại dân này thật lớn thay!”

8 Vậy Ba-rúc con của Nê-ri-a làm theo mọi điều Tiên Tri Giê-rê-mi đã truyền cho ông về việc vào trong nhà CHÚA và đọc cho mọi người nghe những lời của CHÚA trong cuộn sách ấy.

9 Vào tháng chín, năm thứ năm của triều đại Giê-hô-gia-kim con của Giô-si-a vua Giu-đa, người ta rao một cuộc kiêng ăn trước mặt CHÚA cho mọi người ở Giê-ru-sa-lem và mọi người từ các thành ở Giu-đa đi lên Giê-ru-sa-lem dự lễ. 10 Bấy giờ Ba-rúc đọc cho mọi người nghe những lời của Giê-rê-mi đã đọc được ghi chép trong cuộn sách, ngay tại nhà CHÚA, ở phòng lớn nơi làm việc của Ghê-ma-ri-a con của Thư Ký Sa-phan, phòng ấy ở trong sân thượng, kế bên lối vào Cổng Mới của nhà CHÚA.

Sách Ðược Ðọc trong Cung Vua

11 Khi Mi-cai-a con của Ghê-ma-ri-a con của Sa-phan đã nghe những lời của CHÚA trong cuộn sách, 12 ông đi xuống cung vua, vào trong phòng lớn nơi làm việc của quan thư ký; lúc đó tất cả các triều thần đang ngồi họp, gồm Ê-li-sa-ma quan thư ký, Ðê-la-gia con của Sê-ma-gia, Ên-na-than con của Ách-bơ, Ghê-ma-ri-a con của Sa-phan, Xê-đê-ki-a con của Ha-na-ni-a, và tất cả các triều thần. 13 Mi-cai-a thuật lại cho họ mọi lời ông đã nghe khi Ba-rúc đọc cuộn sách cho dân nghe. 14 Bấy giờ tất cả các quan sai Giê-hu-đi con của Nê-tha-ni-a cháu của Sê-lê-mi-a chắt của Cư-si đến nói với Ba-rúc, “Hãy lấy cuộn sách ông đã đọc cho dân nghe và mang nó đến đây.” Vậy Ba-rúc con của Nê-ri-a ôm cuộn sách trong tay và đến với họ. 15 Họ bảo ông, “Xin ông ngồi xuống đây và đọc cho chúng tôi nghe.” Ba-rúc bèn đọc cho họ nghe. 16 Khi họ đã nghe xong mọi lời ấy, họ nhìn nhau và lấy làm lo sợ, rồi họ nói với Ba-rúc, “Chắc chắn chúng tôi phải báo mọi lời này cho vua hay.” 17 Kế đó họ hỏi Ba-rúc, “Bây giờ xin ông nói cho chúng tôi biết, làm thể nào ông có những lời này để ghi vào sách? Có phải ông ấy đã đọc cho ông chép không?”

18 Ba-rúc trả lời họ, “Chính miệng ông ấy đã đọc mọi lời đó cho tôi, còn tôi thì dùng viết mực chép chúng vào cuộn sách này.”

19 Bấy giờ các quan nói với Ba-rúc, “Ông và Giê-rê-mi hãy đi mau và trốn kỹ, đừng để ai biết các ông trốn ở đâu.”

Giê-hô-gia-kim Ðốt Sách

20 Sau khi cất cuộn sách trong phòng lớn, nơi làm việc của Ê-li-sa-ma quan thư ký, họ cùng nhau vào triều đình để tâu với vua mọi lời họ đã nghe. 21 Vua bèn sai Giê-hu-đi đi lấy cuộn sách. Ông ấy đến phòng lớn, nơi làm việc của Ê-li-sa-ma quan thư ký, lấy nó đem đến. Giê-hu-đi đọc sách ấy cho vua và tất cả các quan đứng hầu bên cạnh nghe. 22 Vả lúc ấy vua đang ngồi sưởi ấm trong cung mùa đông, vì bấy giờ là tháng chín. Trước mặt vua có một lò sưởi, và lửa đang cháy bập bùng. 23 Hễ mỗi khi Giê-hu-đi đọc xong được ba hay bốn đoạn, vua lấy con dao gọt bút của thư ký mà cắt bỏ các đoạn ấy và ném chúng vào lửa đang cháy. Vua cứ làm thế cho đến khi toàn thể cuộn sách bị thiêu rụi trong lửa. 24 Chính vua và các triều thần của ông đã nghe các lời ấy, nhưng không ai lấy làm lo sợ và không ai xé áo mình. 25 Mặc dù Ên-na-than, Ðê-la-gia, và Ghê-ma-ri-a cố can gián vua đừng đốt sách, nhưng vua chẳng nghe. 26 Ðã thế vua còn ra lệnh cho Giê-ra-mê-ên con của vua, Sê-ra-gia con của A-ri-ên, và Sê-lê-mi-a con của Áp-đê-ên đi bắt Thư Ký Ba-rúc và Tiên Tri Giê-rê-mi, nhưng CHÚA đã giấu họ.

Giê-rê-mi Ðọc Ðể Ba-rúc Chép Lại Sách Khác

27 Lúc ấy sau khi vua đã đốt cuộn sách chứa những lời Giê-rê-mi đọc cho Ba-rúc ghi chép, có lời của CHÚA đến với Giê-rê-mi: 28 “Hãy lấy một cuộn sách khác và viết vào đó mọi lời đã chép trong cuộn sách trước kia, tức cuộn sách mà Giê-hô-gia-kim vua Giu-đa đã đốt. 29 Còn về Giê-hô-gia-kim vua Giu-đa, ngươi hãy nói, ‘CHÚA phán thế này, “Vì ngươi đã đốt cuộn sách ấy mà bảo rằng, ‘Tại sao ông dám viết vào sách đó rằng vua Ba-by-lôn chắc chắn sẽ đến tàn phá xứ này và tiêu diệt cả người ta lẫn thú vật?’”’ 30 Vì thế CHÚA phán thế này về Giê-hô-gia-kim vua Giu-đa, ‘Nó sẽ không có con ngồi trên ngai của Ða-vít để kế vị. Thây nó sẽ bị vứt ra ngoài để bị phơi nắng ban ngày và bị giá lạnh ban đêm. 31 Ta sẽ phạt nó, các con cháu nó, và bầy tôi của nó, vì tội của chúng. Ta sẽ giáng trên chúng, tức trên dân Giê-ru-sa-lem và trên dân Giu-đa, mọi tai họa Ta đã cảnh cáo, nhưng chúng đã chẳng nghe.’”

32 Giê-rê-mi lấy một cuộn sách khác và trao nó cho Thư Ký Ba-rúc con của Nê-ri-a. Giê-rê-mi đọc cho ông ấy viết vào đó mọi lời đã ghi trong cuộn sách bị Giê-hô-gia-kim vua Giu-đa đốt trong lửa. Ngoài ra còn có nhiều lời tương tự được thêm vào những lời đó.

Tài Liệu

Lấy từ “https://www.wiki.thuvientinlanh.org/index.php?title=Giê-rê-mi:_Chương_36&oldid=30909”